Schengen Bölgesi Sınır Kontrolü

Schengen bölgesi sınır kontrolü uygulanması iddiaları yeniden gündeme geldi. Geçtiğimiz yıllarda tartışmalara yol açan bu uygulama, bu kez iddia olarak kalmayacak gibi görünüyor.

Bazı Schengen ülkeleri sınır kontrolünün geçici olarak yeniden uygulanması için harekete geçti. Fransa, Avusturya, İsveç, Almanya, Danimarka ve Norveç hükümetleri, belirledikleri tarih aralıkları için belirli noktalarda bulunan veya tüm iç sınırlarda olmak üzere kontrol uygulamasına başladı.

Peki, bu ne anlama geliyor? Sınır kontrolü tüm Avrupa geneline yayılırsa Schengen tarih mi olacak? Artık her ülke için ayrı vize mi alınacak? Konuyla ilgili bilinen tüm detayları sizler için derledik.

Schengen Sınırlar Yasası (SBC) Nedir?

Schengen Sınırlar Yasası (SBC), üye devletlere, kamu politikası veya iç güvenliğe yönelik ciddi bir tehdit durumunda iç sınırlarda sınır kontrolünü geçici olarak yeniden başlatma imkanı sağlamaktadır.

Yasaya göre, iç sınırlarda sınır kontrolünün yeniden başlatılması, istisnai durumlarda son çare olarak uygulanmalı ve orantılılık ilkesine riayet etmelidir. Uygulamanın süresi ise söz konusu sınır kontrolünü uygulayan üye devlet tarafından başvurulan yasal dayanağa bağlı olarak belirli bir zaman aralığıyla sınırlıdır. Yani sınır kontrolünü uygulamak isteyen ülke, bunun için yasal dayanağı olan mantıklı bir sebep sunmak zorundadır.

Yeniden uygulamaya konulan sınır kontrolünün kapsamı ve süresi, söz konusu tehdide karşılık vermek için gereken asgari süreyle sınırlandırılmalıdır. Ayrıca iç sınırda sınır kontrolünün yeniden uygulamaya konulması sadece son çare olarak kullanılmalıdır.

Söz konusu uygulama, Schengen’e üye devletlerin inisiyatifindedir. Komisyon, tedbirin gerekliliği ve orantılılığı konusunda görüş bildirebilir ancak bir üye devletin sınır kontrolünü yeniden başlatma kararını veto edemez.

Bu Uygulama Ne Anlama Geliyor?

Bilindiği üzere Schengen Anlaşması’na taraf olan ülkeler, iç sınırların kaldırılması ve serbest dolaşımın sağlanması konusunda bir anlaşmaya varmıştır. Schengen Anlaşması gereği, vatandaşlar Schengen ülkeleri arasında, vize gerekmeksizin sınırsızca seyahat edebilirler. Bu demektir ki, eğer çoklu giriş’e sahip bir vizeniz varsa bir Schengen Ülkesinden diğerine geçerken sınırlarda pasaport kontrolü yapılmaz.

Sınır kontrolü uygulamasının tüm Avrupa genelinde yürürlüğe girmesi durumunda ise Schengen bölgesinde bir ülkeden diğerine geçiş yapmak eskisi gibi kolay olmayacak gibi görünüyor. Çünkü bu geçiş sırasında önlemlerin artırılacağı ve kontrollerin sıkılaştırılacağı öngörülüyor.

Avrupa Birliği tarafından Schengen Bölgesi’ne girecek yolcular için uygulamaya konulacak Giriş-Çıkış Sistemi’nin, aslında 2022 yılında yürürlüğe girmesi bekleniyordu. Söz konusu projeyle amaç, Schengen Bölgesi sınırlarını korumak ve güvenliği sağlamak olarak açıklanırken; terör suçlarının veya diğer ciddi suçların önlenmesine katkı sağlamanın hedeflendiği kaydediliyor.

Ayrıca uygulamanın tüm üçüncü ülkeler için geçerli olması ve AB ülkelerine giriş yapacak kişilerin yüz, isim soyisim, doğum tarihi ve uyruk bilgileri başta olmak üzere birtakım kişisel verilerinin kayıt altına alınacağı da ayrıca belirtilmişti.

Schengen Bölgesi Sınır Kontrolü Uygulaması Ne Zaman Başlayacak?

Schengen bölgesi sınır kontrolü uygulamasının tüm bölge için ne zaman başlayacağı veya uygulanıp uygulanmayacağı konusunda henüz resmi bir açıklama yapılmadı. Ancak mevcut durumda uygulanan sınır kontrolleri, bu uygulamanın bölge geneline yayılabileceği ihtimalini kuvvetlendiriyor.

Bazı ülkelerde ise geçici olarak yeniden uygulanan sınır kontrolleri ve kontrol için gösterilen gerekçeler ise şu şekilde:

Norveç: Kritik kara ve deniz altyapılarına yönelik tehdit, Norveç’te Rus istihbarat tehdidi. (Schengen bölgesine feribot bağlantısı olan limanlar.)

Danimarka: İslamcı terör tehdidi, organize suç, kaçakçılık, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, Orta Akdeniz rotası boyunca düzensiz göç. (Almanya ile kara sınırı ve Almanya’ya feribot bağlantısı olan limanlar. Ayrıca 3/08/2024-22/08/2024 tarihleri arasında tüm iç sınırlarda)

Almanya: Türkiye’den Batı Balkanlar üzerinden düzensiz göçte artış, sığınmacı kabul sistemi üzerindeki baskı, insan kaçakçılığı. (Avusturya ile kara sınırı.)

İsveç: İslamcı terör tehdidi; tüm iç sınırlar (kesin sınırlar belirlenecek.)

Avusturya: Sığınmacı kabul sistemi üzerindeki baskı, AB’nin Türkiye ve Batı Balkanlar dış sınırındaki yüksek göç baskısı, Ukrayna’daki savaş nedeniyle silah kaçakçılığı ve suç şebekeleri tehdidi, insan kaçakçılığı. (Macaristan ve Slovenya ile kara sınırları.)

Fransa: Yeni terör tehditleri, Eylül ve Ekim 2024’te gerçekleşecek Rugby Dünya Kupasını hedef alan terör örgütlerinin ulusal topraklarda bulunma riskinin artması, dış sınırlarda (Orta Akdeniz ve Batı Balkanlar’dan) düzensiz giriş akışlarında artış. (Belçika, Lüksemburg, Almanya, İsviçre, İtalya, İspanya ile iç sınırlar.)

Ülkeler Arası Geçişlerde Pasaport Kontrolü Uygulaması İle Schengen Vizesi Tarih Mi Oluyor?

Schengen bölgesi sınır kontrolü uygulaması, akıllara elbette ki “Schengen vizesi tarih mi oluyor?” sorusunu getiriyor. Schengen vizesinin özelliği ve bu vizeyi almanın avantajı, tek bir vize ile 27 ülkeye giriş çıkış yapabilmekti. Dolayısıyla vatandaşlar Avrupa seyahatleri için Schengen üyesi birçok devleti bir kez ücret ödeyip, vize süresi boyunca ziyaret edebiliyorlardı.

Şayet bölge içerisinde her ülke kendi sınır kontrolünü yaparsa, bu demek oluyor ki ülkeden ülkeye geçiş bu kadar kolay olmayacak. Örneğin: Fransa’dan Almanya’ya seyahat etmek istiyorsunuz, Almanya sınır pasaport kontrolü sırasında uygun görmediği için sizi ülkeye almayabilir. Dahası, bu Schengen bölgesi sınır kontrolleri kısa bir süre içerisinde tamamlanamayabilir. Yani belki de günlerce onay için bekleyebilirsiniz.

Henüz resmi bir açıklama gelmediği için tahminler ve mevcut uygulamalar üzerinden senaryolar bu şekilde çiziliyor. Schengen vizesi tarih olur mu bilinmez fakat Schengen bölgesi sınır/pasaport kontrolü uygulamasının kalıcı hale gelmesi ile birlikte bu bölgede yer alan ve seyahat edilecek her ülke için ayrı vize almak gerekebilir. Bu da maddi ve manevi olarak ayrıca bir efor gerektirecektir.

Artık Her Schengen Ülkesi İçin Ayrı Vize Mi Alınacak?

Geçtiğimiz günlerde Schengen bölgesi ile ilgili resmi kaynaklardan yapılan açıklamada, mevcut durumda sınır kontrolü yapan ülkelere ve bu ülkelerin sınır kontrolü yapma gerekçelerine yer verildi. Ayrıca Schengen bölgesi sınır uygulamasının hangi yasal dayanaklara göre şekillendiği de ayrıntılı olarak belirtildi. Bu gerekçeler incelendiğinde ise genellikle terör tehdidi ve göçmen artışı öne çıkıyor. Schengen bölgesinin işleyişini tehlikeye atabilecek durumlarda sınır kontrolünün ne şekilde alınabileceği ise şu ifadelerle açıklanıyor:

“İstisnai durumlarda, Schengen Alanının genel işleyişinin dış sınır kontrolüne ilişkin süregelen ciddi eksiklikler nedeniyle riske girmesi halinde ve bu durumların kamu politikasına veya iç güvenliğe ciddi bir tehdit oluşturması halinde, Konsey, Komisyon’dan gelen bir teklife dayanarak, bir veya daha fazla Üye Devletin iç sınırlarının tamamında veya belirli kısımlarında sınır kontrolünü yeniden uygulamaya karar vermesini tavsiye edebilir.

Böyle bir tavsiye sadece son çare olarak ve Schengen Bölgesi içerisindeki ortak menfaatlerin korunmasına yönelik bir tedbir olarak, diğer tüm tedbirlerin, özellikle de Schengen Sınırlar Tüzüğü’nün 21. maddesinde atıfta bulunulanların, tespit edilen ciddi tehdidi hafifletmede etkisiz kalması halinde yapılır.”

Resmi kaynaktan gelen böyle bir açıklama, önümüzdeki süreçte sınır kontrollerinin yaygınlaşması ve belki de kalıcı hale getirilmesi yolunda bir adım olabilir. Çünkü hali hazırda Schengen vizesi krizi artarak büyüyor. Resmi makamlar bu kriz için yasal bir dayanak göstermek amacıyla yeni uygulamalara gidebilirler.

Öte yandan tahmin edildiği üzere, Schengen sınır kontrolü uygulaması vize alımını 2 kat zorlaştıracaktır. Uygulamanın kalıcı hale getirilmesi her ülke için ayrı vize alımını beraberinde getirebilir. Sonuçta böyle bir durumda, ülkeden ülkeye geçiş yaparken tekrar onaydan geçmek gerekiyor ve geçişin onaylanacağı da kesin değil. Dolayısıyla uzun vadede Schengen vizesinin hükmünü yitirmesi ve her ülkenin ayrı vize sisteminin olması durumlarını görebiliriz.

Tabii bu teoriler tamamen tahmin üzerine kurulu. Konuyla ilgili yeni bir karar ve resmi bir açıklama olması durumunda güncel gelişmeleri sayfamızdan takip edebilirsiniz.

Schengen Vizesi İle Hangi Ülkelere Giriş Yapılıyordu?

Schengen vizesi ile Schengen bölgesinde yer alan 27 ülkeye giriş yapılabiliyor:

• Avusturya
• Belçika
• Çek Cumhuriyeti
• Danimarka
• Estonya
• Finlandiya
• Fransa
• Almanya
• Yunanistan
• Macaristan
• İzlanda
• İtalya
• Letonya
• Lihtenştayn
• Litvanya
• Lüksemburg
• Malta
• Hollanda
• Norveç
• Polonya
• Portekiz
• Slovakya
• Slovenya
• İspanya
• İsveç
• İsviçre
• Hırvatistan.

2 ya da çok girişli Schengen vizeleri ile bu ülkelere ek olarak Romanya ve Bulgaristan’a da giriş yapılabilmektedir.

Değerli ziyaretçilerimiz Schengen bölgesi sınır kontrolü uygulaması hakkında güncel gelişmeleri sizlere aktarmaya çalıştık. Bu vize türü hakkında daha detaylı bilgi için ” Schengen Vizesi” yazımızı okumanızı öneririz.